W mojej praktyce pytanie o alternatywny prewspółczynnik w instytucji kultury pojawia się dosyć często. Czy można go stosować? W jakich okolicznościach? Czy jest on korzystniejszy od podstawowej metody liczenia prewspółczynnika?

Dziś postanowiłem przekazać ci kilka wskazówek dotyczących tego czy można stosować alternatywny prewspółczynnik w instytucji kultury.

A moment na ten wpis nie jest przypadkowy 🙂

W zeszłym tygodniu miałem przyjemność prowadzić przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Krakowie jedną z pierwszych spraw dotyczących możliwości stosowania alternatywnego prewspółczynnika w instytucji kultury.

Czy z sukcesem?

O tym za chwilę!

Prewspółczynnik – metoda podstawowa

O samym prewspółczynniku i jego kalkulacji wspominałem już na moim blogu kilka razy.

O wątpliwościach odnośnie tego czy wszystkie instytucje kultury powinny go stosować wspominałem m.in. we wpisie Instytucje kultury jednak z prewspółczynnikiem? i Instytucje kultury jednak bez prewspółczynnika? Kwestia ta budzi ogromne kontrowersje. Zapewne dopiero Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzygnie czy wszystkie instytucje kultury muszą stosować prewspółczynnik.

Natomiast kilka wskazówek jak policzyć prewspółczynnik znajdziesz we wpisie Jak policzyć prewspółczynnik? Pomoże Ci on policzyć prewspółczynnik w oparciu o metodę z Rozporządzenia z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Rozporządzenie).

Samo policzenie prewspółczynnika zgodnie ze wzorem zaproponowanym w Rozporządzeniu budzi uzasadnione wątpliwości. Te najistotniejsze wiążą się z kwestią uwzględniania dotacji w mianowniku prewspółczynnika. Postaram się poruszyć te kwestię w jednym z kolejnych wpisów.

Niezależnie od wskazanych wątpliwości wzór ministerialny jest bardzo niekorzystny dla instytucji kultury. Ogranicza bowiem prawo do odliczenia podatku naliczonego nawet o kilkadziesiąt procent.

Czy możesz więc zastosować inną metodę kalkulacji prewspółczynnika w swoich rozliczeniach?

Alternatywny prewspółczynnik w instytucji kultury

Ustawa o VAT teoretycznie daje możliwość stosowania alternatywnego prewspółczynnika. Jeżeli uznasz, że ministerialny sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice Twojej działalności i dokonywanych nabyć, możesz zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji (art. 86 ust. 2h ustawy o VAT).

Teoretycznie na podstawie ustawy o VAT możesz wybrać metodę kalkulacji prewspółczynnika, która najlepiej odzwierciedla profil Twojej instytucji kultury. Alternatywny prewspółczynnik w instytucji kultury możesz policzyć bazując na sposobie wykorzystania obiektu, w oparciu o powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej. Możesz również ustalić dowolną inną metodę.

Musisz jednak spełnić jeden istotny warunek: Twoja metoda powinna lepiej odzwierciadlać specyfikę Twojej działalności niż metoda ministerialna.

Tyle ustawa o VAT.

Organy podatkowe mają jednak inne zdanie. W większości interpretacji indywidualnych, z którymi się zetknąłem, organy podatkowe wskazywały, że to metoda wynikająca  z Rozporządzenia jest najwłaściwsza.

Tak też było w sprawie, którą prowadzę dla jednej z instytucji kultury.

Zapytaliśmy, czy instytucja kultury może stosować do odliczenia VAT w jednym ze swoich obiektów prewspółczynnik oparty o faktyczne wykorzystanie obiektu. Jako że obiekt był wykorzystywany głównie do działalności opodatkowanej VAT (usługi wstępu), wyliczony przez instytucję prewspółczynnik był wyższy o kilkadziesiąt procent od tego kalkulowanego zgodnie z Rozporządzeniem.

Jak zapewne domyślasz się, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie zaakceptował zaproponowanej przez instytucję metody. Przede wszystkim podkreślił, że najwłaściwszą metodą jest ta wynikająca z Rozporządzenia. Uznał, że ona najlepiej odzwierciedla specyfikę działania instytucji kultury. Uznał więc, że alternatywny prewspółczynnik oparty o faktyczne wykorzystanie obiektu nie jest właściwy.

Sprawa trafiła więc do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie (WSA).

Ważne orzeczenie

W zeszłym tygodniu miałem rozprawę w tej sprawie (sygn. I SA/Kr 376/19). Choć oczywiście nie ma jeszcze pisemnego uzasadnienia, to sprawa zakończyła się pozytywnie 🙂

W uzasadnieniu ustnym WSA potwierdził, że alternatywny prewspółczynnik w instytucji kultury jest dopuszczalny. Co więcej, metoda oparta na faktycznym wykorzystaniu obiektu lepiej odzwierciedla specyfikę działalności instytucji kultury i rolę obiektu. Z tych przyczyn należy dopuścić zastosowanie alternatywnego prewspółczynnika i odrzucić metodę z Rozporządzenia.

WSA podkreślił, że metoda z Rozporządzenia nie uwzględnia w sposób właściwy zakresu wykorzystania obiektu do działalności opodatkowanej VAT.

Nie wiem, czy organ zamierza zaskarżyć ten wyrok. Nie mogę tego wykluczyć. Wszystko będzie jasne za mniej więcej 2 miesiące. Mam jednak nadzieję, że ten wyrok będzie początkiem pozytywnych wyroków dla instytucji kultury, tak jak to stało się w przypadku alternatywnego prewspółczynnika dla gmin.

A poniżej – pamiątka mojej kolejnej wizyty na Dolnym Śląsku – Zespół klasztorny opactwa cysterskiego w Henrykowie. moja wizyta w Henrykowie nie była przypadkowa. Bardzo chciałem zobaczyć miejsce, gdzie powstała Księga Henrykowska – jeden z najstarszych zabytków piśmiennictwa polskiego. Udało się 🙂

Wojciech Pietrasiewicz
doradca podatkowy