Alternatywny prewspółczynnik dla muzeów jest zagadnieniem od zawsze budzącym wątpliwości. Niestety jest też źródłem wielu sporów pomiędzy instytucjami kultury a organami podatkowymi.

Mam nadzieję, że dzięki ostatniej sprawie, którą udało mi się doprowadzić do szczęśliwego końca, ta praktyka ulegnie zmianie.

Prewspółczynnik standardowy

W praktyce organów podatkowych oraz coraz częściej w orzecznictwie pojawia się pogląd o obowiązku stosowania prewspółczynnika przez instytucje kultury.

Przykładowo, w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 lipca 2019 r., I FSK 822/17 podkreślono, że jakakolwiek działalność nieodpłatna Muzeum realizuje cel statutowy. Skutkuje to w ocenie sądu obowiązkiem stosowania prewspółczynnnika przy odliczeniu VAT od wydatków ogólnych.

Choć mam na ten temat odmienne zdanie, to jednak pojawia się coraz więcej orzeczeń powielających tę tezę.

Musisz więc liczyć się z tym, że jeśli Twoje muzeum prowadzi działalność nieodpłatną, będzie mieć obowiązek stosowania prewspółczynnika.

Podstawową metodą kalkulacji prewspółczynnika jest ta wskazana w Rozporządzeniu Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 r.

Ale czy można zastosować alternatywny prewspółczynnik dla muzeów? Wydaje się, że tak. Wspominaliśmy o tym we wpisie Alternatywny prewspółczynnik w instytucji kultury

Postanowiliśmy to jednak sprawdzić z jednym z muzeów.

Alternatywny prewspółczynnik dla muzeów

We wniosku o interpretację zaproponowaliśmy metodę opartą o liczbę wejść związanych z działalnością opodatkowaną oraz celem innymi niż działalność gospodarcza.

Metoda ta z jednej strony jest prosta, z drugiej zaś dobrze odzwierciedla realizację działalności opodatkowanej muzeów do działalności innej niż gospodarcza. Oczywiście musi być dostosowana do indywidualnej sytuacji każdego z muzeów.

Niestety Dyrektor Krajowej Informacji uznał, że właściwy w sytuacji muzeum jest jednak wzór z Rozporządzenia. Uznał, że zaproponowana przez nas metoda nie odzwierciedla w sposób adekwatny relacji działalności gospodarczej do działalności innej niż gospodarcza. Podkreślił, że:

„Prezentowana metoda oddaje jedynie liczbę osób odwiedzających Muzeum, a nie specyfikę prowadzonej działalności, o której mowa w art. 86 ust. 2b ustawy oraz nie zapewnia obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane. Liczba wejść do Muzeum (odpłatnych i nieodpłatnych) nie odnosi się w żaden sposób do wykonywanych przez Muzeum usług wydawniczych, wypożyczania wystaw i materiałów dokumentacyjnych, usług konserwatorskich, reprodukcyjnych lub badawczych, czy np. usług wynajmu pomieszczeń Muzeum.”

Sprawa trafiła do wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, a następnie po skardze organu podatkowego — do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Korzystny wyrok NSA

Po zeszłotygodniowej rozprawie Naczelny Sad Administracyjny przyznał nam rację.

Uznał, że kryterium wejść dla kalkulacji prewspółczynnika w muzeum w pełniejszy sposób odzwierciedla specyfikę prowadzonej przez Muzeum działalności.

Uznał też, że inne czynności wykonywane przez muzeum takie jak działalność wydawnicza, czy sprzedaż pamiątek w muzeum nie wykluczają prawidłowości tej metody.

Na pełne uzasadnienie będziemy musieli jeszcze poczekać, ale już teraz można uznać ten wyrok za przełomowy.

Otwiera on bowiem drogę do stosowania alternatywnego prewspółczynnika dla muzeów prowadzących głównie działalność odpłatną. Może on być znacznie korzystniejszy niż ten obliczany metodą wynikająca z rozporządzenia.

Pamiętaj, że jest to pierwszy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego akceptujący metodę opartą o liczbę odwiedzin w muzeum. Praktyka w tym zakresie nie jest więc jeszcze ostatecznie ustalona. Pamiętaj więc, że musisz go dostosować do specyfiki swojej działalności, a następnie warto zabezpieczyć go własną interpretacją.

Jeśli potrzebujesz pomocy w tym zakresie, po prostu napisz do mnie.

Alternatywny prewspółczynnik nie tylko dla muzeów?

Pamiętaj, że tezy wynikające z powołanej przeze mnie sprawy mogą mieć również zastosowanie w innych instytucjach prowadzących działalność mieszaną opartą o wstępy.

Metodę tę mogą rozważyć przede wszystkim teatry, opery, filharmonie, a więc podmioty o jednolitej działalności.

Porozmawiamy o niej na zbliżającym się 28 stycznia szkoleniu Prewspółczynnik w instytucjach kultury – aspekty praktyczne.

Spróbujemy na nim odpowiedzieć m.in. na następujące pytania:

• Czy musisz stosować prewspółczynnik?
• Jak policzyć prewspółczynnik metodą rozporządzeniową?
• Kiedy możesz zastosować alternatywny prewspółczynnik?

Więcej informacji na temat szkolenia znajdziesz, klikając na obrazek poniżej.

Wojciech Pietrasiewicz
doradca podatkowy

Wojciech Pietrasiewicz
doradca podatkowy

***

Miejsce świadczenia usług kulturalnych

Już od 1 stycznia 2025 r. zmieniają się przepisy określające miejsce świadczenia dla usług kulturalnych i rozrywkowych. Zmiany te dotyczą sytuacji transgranicznych, więc warto już teraz wiedzieć, co się zmieni. Ich ostateczną treść znajdziesz tutaj.

Zmiany te będą dla Ciebie istotne szczególnie gdy organizujesz wydarzenia kulturalne z wirtualnym dostępem dla osób z zagranicy. Będą również istotne, gdy [Czytaj dalej…]